Рейтинг
Порталус

Стан беларускай мовы і перакладная літаратура XV-XVI стст. як паказальнікі магутнасці ВКЛ і яго ўплыву на ўсходнюю культуру На фото: Стан беларускай мовы і перакладная літаратура XV-XVI стст. як паказальнікі магутнасці ВКЛ і яго ўплыву на ўсходнюю культуру , автор: admin

Публикация №1160777760 14 октября 2006

Гісторыя развіцця беларускай мовы мае неаднародны характар. Так, на працягу існавання беларуская мова мела як перыяды хуткага развіцця, так і доўгага заняпаду. Вытокі беларускай мовы сягаюць у Х-ХІІІ ст.

Полная версия публикации

Георгі Салаўёў : "Рады паказаць маю веру..." На фото: Георгі Салаўёў :

Публикация №1160777700 14 октября 2006

Васіль Цяпінскі нарадзіўся напрыканцы 30-х гг. XVI ст. у сям'і небагатага шляхціца Мікалая Цяпінскага і яго жонкі Матроны ў іхным родавым маёнтку Цяпін. Вёску Цяпін і сёньня можна бяз цяжкасьці знайсьці побач з шашой Лепель-Ворша за 22 км. ад Лепеля і за 8 км. ад Чашнікаў. Калі збочыць з шашы і праехаць блізу аднаго кілямэтра ў напрамку да Цяпіна, то зьлева можна ўбачыць месца, дзе стаяў дом Цяпінскіх, і "панскі гасьцінец", што вядзе да яго (насыпаную дарогу ХVI ст.). Акрамя гэтага, проста за 10 мэтраў ад вясковай дарогі - руіны кальвінскага збору XVI ст. Каму ён толькі не належыў за ўсю сваю гісторыю! Але ня здолеў перажыць усіх забурэньняў гісторыі, і зь цягам часу разваліўся.

Полная версия публикации

Беларуская архітэктура ў эпоху Адраджэння На фото: Беларуская архітэктура ў эпоху Адраджэння , автор: admin

Публикация №1160777675 14 октября 2006

Перад тым, як разглядаць умовы ўзнікнення і развіцця Рэнесанса на Беларусі, неабходна звярнуць увагу на папярэдні храналагічны перыяд, які ахоплівае сярэдзіну XIII - першую палову XVI стст .

Полная версия публикации

Рэфармацыйны рух у Беларусі і Статут 1566 году На фото: Рэфармацыйны рух у Беларусі і Статут 1566 году , автор: admin

Публикация №1160777560 14 октября 2006

Перыяд Рэфармацыі быў часам культурнага росквіту Беларусі. Рэфармацыйны рух актывізаваў усе сферы грамадскага жыцця - эканамічную, сацыяльна-палітычную, ідэалагічную і духоўную. У першую чаргу ён паўплываў на фарміраванне духоўнай культуры грамадства, у тым ліку і палітыка-прававой. У гэты перыяд актыўна фарміруецца інтэлектуальная эліта грамадства - кола мысліцеляў, дзяржаўных i культурных дзеячоў высокага ўзроўню.

Полная версия публикации

Матывы Залатога Веку ў творчасці пісьменнікаў Беларусі XVI стагоддзя На фото: Матывы Залатога Веку ў творчасці пісьменнікаў Беларусі XVI стагоддзя , автор: admin

Публикация №1160777357 14 октября 2006

Ідэал Залатога Веку ёсць універсальны архетып дасканалага грамадства ў індаеўрапейскіх і семіцкіх народаў. У эпоху гуманістычнага Рэнесансу (канец XV - першая палова XVII ст.) ён лёг у аснову літаратурна-мастацкіх і сацыяльных утопіяў. Вытокі варта шукаць у старадаўніх еўраазіяцкіх цывілізацыях: тады сфармаваліся мадэлі Залатога Веку - міфалагічны, паэтычны і грамадска-палітычны.

Полная версия публикации

Зaлaты Вeк Бeлapyci i cyчacнacьць На фото: Зaлaты Вeк Бeлapyci i cyчacнacьць, автор: admin

Публикация №1160722698 13 октября 2006

Перад тым, як разглядаць умовы ўзнікнення і развіцця Рэнесанса на Беларусі, неабходна звярнуць увагу на папярэдні храналагічны перыяд, які ахоплівае сярэдзіну XIII - першую палову XVI стст .

Полная версия публикации

Залаты Век Беларусі: Рэфармацыя і мова На фото: Залаты Век Беларусі: Рэфармацыя і мова, автор: admin

Публикация №1160722649 13 октября 2006

Да Залатога Веку Беларусі ў той ці іншай ступені спрычыніліся праваслаўе, каталіцызм, пратэстантызм і ўніяцтва. Ад пачатку свайго распаўсюджвання ў нашым краі (30-я гады XVI ст.) пратэстантызм вельмі выгодна адрозніваўся ад усіх хрысціянскіх плыняў сваім гуманным станаўленнем да мовы набажэнства. Калі ў ранейшых стагоддзях хрысціянская царква, незалежна ад этнічнага паходжання вернікаў, у якасці літургічнай мовы выкарыстоўвала старажытнаяўрэйскую, грэцкую, лацінскую, стараславянскую, дык пратэстанты лічылі, што такую функцыю павінна выконваць родная мова карэннага насельніцтва той ці іншай мясцовасці. Гэта быў сапраўдны выклік каталіцкай царкве, бо апошняя не дапускала ў набажэнствы касцёла аніякай іншай мовы, акрамя лацінскай, што садзейнічала яе празмернаму распаўсюджанню на ўсе астатнія сферы грамадскага жыцця і, значыцца, перашкаджала пранікненню туды мясцовых моваў, іх развіццю. Перадавыя людзі таго часу не маглі пагадзіцца з падобнай моўнай практыкай каталіцызму і ўсяк імкнуліся змяніць яе з тым, каб наблізіць дзейнасць касцёла да культурна-моўных традыцый прыхаджанаў.

Полная версия публикации

Роздум над Рэфармацыяй у Вялікім Княстве Літоўскім На фото: Роздум над Рэфармацыяй у Вялікім Княстве Літоўскім , автор: admin

Публикация №1160722581 13 октября 2006

32 гады таму ў сваёй працы "Рэфармацыя і грамадская думка Беларусі і Літвы (другая пал. XVI - пачатак XVII ст.ст.)" апрача іншых прычын, якія абумовілі ўзнікненне і распаўсюджанне моцнага рэфармацыйнага руху ў ВКЛ, я назваў сепаратызм буйных феадалаў. У 1993 г. на навуковай канферэнцыі "440 год Рэфармацыі ў Беларусі" я выказаўся больш пэўна: адной з галоўных прычын гэтай грамадскай з'явы з'явілася жаданне пэўных сацыяльных колаў бачыць Вялікае княства Літоўскае незалежнай дзяржавай. Наўрад ці Рэфармацыя на айчыннай глебе мела б такі поспех, калі б яе не падтрымала большасць беларускіх і літоўскіх магнатаў і значная частка шляхты. Сутнасць канцэпцыі, якая выкладзена ў апублікаваным мною дакладзе "Беларуская Рэфармацыя і дзяржаўны суверэнітэт" ("Літаратура і мастацтва", 19 траўня 1995 г.) і шэрагу маіх папярэдніх прац - ""Францыск Скарына" (Мн., 1981), "Філасофская думка эпохі Адраджэння ў Беларусі" (Мн., 1990) і інш. - зводзіцца да наступнага.

Полная версия публикации

Рэфармацыя - аднаўленьне першапачатковага вобразу На фото: Рэфармацыя - аднаўленьне першапачатковага вобразу, автор: admin

Публикация №1160722467 13 октября 2006

Эпоха Рэфармацыі, XVI стагодзьдзе, зьяўляецца адным з ключавых пэрыядаў сусьветнай гісторыі. Нямецкі філёзаф Гегель назваў Рэфармацыю сэнсам гісторыі Новага Часу. Сапраўды, калі мы паглядзім на вытокі сёньняшняй заходняй цывілізацыі, мы ўбачым, што менавіта Рэфармацыя заклала асновы ўсяго, без чаго зараз немагчыма ўявіць жыцьцё чалавецтва. На жаль, у часы панаваньня камуністычнай ідэалёгіі, а можа і раней, як у звычайных людзей, так і ў навукоўцаў склалася мноства стэрэатыпаў пра Рэфармацыю, якія ня толькі не дапамагаюць зразумець гэтую зьяву, але часта вельмі істотна скажаюць яе сутнасьць. На Рэфармацыю глядзяць або як на бунт супраць царквы, каб вызваліцца з-пад рэлігійнага кантроля, або як на нейкую сацыяльную зьяву, якая абумоўленая палітычнымі ці эканамічнымі інтарэсамі буржуазіі і некаторых правіцеляў, каторыя прагнулі "таннай царквы", "падпарадкаванай сабе царквы", "царкоўных земляў" і г.д.

Полная версия публикации

Поліэтнічны характар культуры Вялікага Княства Літоўскага ў XVI стагодзьдзі На фото: Поліэтнічны характар культуры Вялікага Княства Літоўскага ў XVI стагодзьдзі , автор: admin

Публикация №1160722367 13 октября 2006

У перыяд Залатога Веку, у ХVI ст., беларуская культура, якая развівалася на паграніччы двух вялікіх макрарэгіёнаў: усходняга праваслаўна-візантыйскага і заходняга каталіцка-раманскага, а ў ХVI ст., на хвалі Рэфармацыі, яшчэ і нямецка-пратэстанцкага, уяўляла сабой сінтэз гэтых уплываў і мясцовых традыцыяў. Менавіта з гэтага сінтэзу нарадзіліся такія ўнікальныя з'явы, як, скажам, Васіль Цяпінскі, як пратэстанцкае дойлідства або пратэстанцкае выяўленчае мастацтва. Значыць, Залаты Век - гэта вынік сінтэзу дзвюх вялікіх макракультур, і яны не супрацьстаялі ў гэты перыяд, як супрацьстаялі пазьней, у XVII, XVIII, а таксама XIX ст., калі пачалося настойлівае адлучэнне Беларусі ад Еўропы, якое перманентна працягваецца да гэтага дня. Залаты Век - гэта час, калі наша культура разьвівалася паводле агульнаеўрапейскіх канонаў і хутка ўсмоктвала ўсё самае лепшае, што выпрацоўвалася ў той час -- у эпоху Рэнесансу і Рэфармацыі. Дарэчы, Рэнесанс у Беларусь прыйшоў на хвалі Рэфармацыі, таму Скарына сапраўды праяўляў да яе цікавасць, апярэджваючы час.

Полная версия публикации

Предыдущая
Следующая


1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 ... 38 39 40 41 42 43 44 45 46 47

Публикации, отправленные в архив рубрики



О Порталусе Рейтинг Каталог Авторам Реклама