Духоўнае і культурнае жыццё нашых продкаў цесна звязана са старадаўнімі вераваннямі і культамі. Звесткі, сабраныя этнографамі, гісторыкамі, фалькларыстамі і іншымі даследчыкамі культуры Беларусі, дазваляюць пад пластом позніх хрысціянскіх уяўленняў адшукаць рэшткі язычніцкага светапогляду і магічна-абрадавай практыкі...

Полная версия публикации

З канца першага дзесяцiгоддзя ў Беларусi прыкметна ўзмацняецца грамадска-палiтычны рух. Паводле часу, харатару i зместу ен з’яўляўся часткай таго грамадска палiтычнага руху, якi ахапіў Расію ў першай чвэрці XIX ст. Разам з тым ён жывіўся і ідэямі польскага нацыянальна-вызваленчага руху, найбольш прагрэсіўныя прадстаўнікі якога барацьбу за незалежнасць Польшчы цесна звязвалі з ажыццяўленнем сацыяльных рэформаў...

Полная версия публикации

Кампазітар, піяніст, педагог, пісьменнік, мастак, творчасць якога звязана з Беларуссю і Польшчай. Нарадзіўся ў вёсцы Варацэвічы Пінскага павета Мінскай губерні (цяпер Іванаўскі раён Брэсцкай вобласці) у сям'і інжынера-фартыфікатара. Пачатковую адукацыю атрымаў у бацькоў. У 1823 скончыў Свіслацкую гімназію і паступіў у Віленскі універсітэт...

Полная версия публикации

Чужына, асабліва вымушаная, эміграцыя, не спрыяе творчаму натхненню. Толькі ў рэдкіх мастакоў слова-выгнанцаў з Радзімы захоўваецца дзейсны талент. Пасля "Пана Тадэвуша" (1834 г.) Адам Міцкевіч амаль не займаўся паэзіяй...

Полная версия публикации

Марыля Верашчака… Ахутанае легендамі імя жанчыны, якой было наканавана ўвайсці ў гісторыю дзякуючы каханню. Лаура, Беатрычэ, Марыля… Гэтыя імёны стаяць побач. Што мы ведаем пра жанчыну, чый вобраз праходзіць праз усю творчасць сусветна вядомага паэтычнага генія?..

Полная версия публикации

"Забудзь гэтае каханне, якое з'яўляецца тваім няшчасцем. Ты пакутуеш, мой дарагі! Ты няшчасны, ты не звяртаеш увагі на сябе! Скажы мне, што выклікае твае пакуты, які сродак табе дапаможа? Забудзься на мяне, калі гэта патрэбна дзеля твайго шчасця і спакою...

Полная версия публикации

Вядомы на Беларусі род Храптовічаў адносіцца да самых старажытных і ўплывовых на беларускіх землях. Першым з гэтага роду ў гістарычных крыніцах упамінаецца Ян Храптовіч, сын Высагерда, стараста Наваградскі, які прыняў радавы герб на Гарадзельскім сейме ў 1413 г. Храптовічы мелі графскі тытул, які быў зацверджаны сеймавай пастановай у 1641 г...

Полная версия публикации

Несумненна, Мір старэйшы за першы ўспамін аб сабе (1395 год, тады крыжакі на чале з самім гросмайстрам Тэўтонскага ордэна Конрадам фон Юнінгенам, не ўзяўшы Наваградка, напалі на менш умацаваныя гарады Мір і Ліду і разбурылі іх). Ускосныя дадзеныя дазваляюць меркаваць, што горад існаваў яшчэ ў часы Кіеўскай Русі і, магчыма, быў цэнтрам княства. Але размяшчэнне на скрыжаванні дарог, якія вялі са Слуцка ў Наваградак і з Менска ў Слонім не спрыяла росквіту - вельмі ж часта ён цярпеў ад ворага (першы ўспамін аб Міры звязаны з яго разбурэннем)...

Полная версия публикации

Увосень 1817 года два студэнты Віленскага ўніверсітэта, Тамаш Зан з-пад Маладзечна і Адам Міцкевіч з Наваградка, якія ўжо рабілі свае першыя спробы пяра на літаратурнай ніве, надумалі заснаваць тайнае студэнцкае таврыства, каб аб'яднаць блізкіх сяброў па вучобе, што захапляліся літаратурай, філасофіяй, іншымі навукамі і ўвогуле - праяўлялі ў нечым свае здольнасці.мэтай згуртавання была ўзаемадапамога ў паглыбленні адукацыі, у творчым самаўдасканаленні, грамадская праца для дабра зняволенай Айчыны...

Полная версия публикации

На старонках пісьмовых крыніц назва "Туганаўчы", "Туганава" ўпершыню з'яўляецца ў часы праўлення вялікага князя літоўскага Казіміра (1440-1492). 10 чэрвеня 1471 г. маршалак гаспадарскі Мікалай Няміравіч у тэстаменце запісаў сяло Туганаўчы (Туганава) сваёй жонцы Альжбеце, а пасля яе смерці - касцёлу ў Ішкалдзі пад юрысдыкцыю віленскага біскупа...

Полная версия публикации